Zondag, 14 april, 2024
14.00 – 17.00
Songs of Flax – Hoofdstuk 3: Over the Heckle
door MARIE ILSE BOURLANGES, LIZA PRINS
en BERGUR ANDERSON
Marie Ilse en Liza hebben een stuk grond aan de rand van het Flevopark in Amsterdam, waar ze sinds 2021 vlas verbouwen. Terwijl ze nauw verweven raakten met linnenproductie—met diens inherente ritmes en cycli—zijn ze geïnteresseerd geraakt in werkliederen als middel voor sociale organisatie en voor het verbinden van de mens met meer-dan-mensenlijke entiteiten. Met als uitgangspunt het essay ‘Rhythms of Labor’ ( Pickering, Robertson & Korczynski, 2013) waarin zang binnen de Britse textielindustrie wordt onderzocht, hebben ze een onderzoeksproject en een tastbaar oeuvre ontwikkeld dat werkliederen en hun functie vertaalt en bestudeert. Traditioneel functioneerden werkliederen op drie verschillende manieren: zingen ondersteunde het ritme van fysieke arbeid, verlichtte de uitputtende realiteit van hard werken en creëerde een gevoel van collectiviteit. Vaak werden lokale roddels geïntroduceerd in liederen, en arbeiders in de vroege textielindustrie vonden gemeenschap door te zingen en samen te werken. Het is niet ongebruikelijk dat werkliederen hielpen bij praktijken van bewustwording en zo gaandeweg protestliederen werden.
In deze workshopreeks worden de mogelijkheden van het zingen tijdens werk onderzocht door Marie Ilse en Liza en transformeren we de vlasplant in linnenvezels. Marie Ilse en Liza nemen hun vlasoogst uit 2023 en specifieke werktuigen mee om je door het proces van repelen, braken, zwingelen en hekelen te leiden, dat traditioneel plaatsvond op winternachten nadat het oogstseizoen was afgelopen.
Dit derde en laatste hoofdstuk verkent de tedere, kammende gebaren van het hekelen van vlas om de langere vezels van de grovere te scheiden, de laatste fase voordat het tot garen kan worden gesponnen. Zittend rond een hekelkam was een perfecte gelegenheid om verhalen en roddels uit te wisselen, iets waar het Nederlandse gezegde ‘iemand over de hekel halen’ op duidt. Ons hekelwerk zal worden ondersteund door een melodie gecomponeerd door Bergur Anderson die uitnodigt tot tekst en vocale improvisatie, zodat we samen ons eigen werklied kunnen maken.
Songs of Flax is een initiatief van onze educatieconservator Lisanne Janssen.
Toegankelijkheid
De workshop wordt in het Engels gehouden, maar er zijn Franse, Nederlandse en IJslandse sprekers aanwezig die met liefde delen van de workshop vertalen. Hoewel het werk van het omzetten van vlas tot linnenvezels fysiek zwaar is, is het niet noodzakelijk de hele middag te staan en bieden we de mogelijkheid om op een minder fysieke manier deel te nemen. De ruimte bevindt zich op de begane grond en is rolstoeltoegankelijk. Een genderneutraal toilet op de eerste verdieping is bereikbaar via een trap; er is geen lift beschikbaar.
Biografieën
LIZA PRINS (1992, Delft) is een kunstenaar, onderzoeker en schrijver gevestigd in Amsterdam. Haar werk richt zich op gefeminiseerde en pre-industriële arbeid, evenals op de materiële en immateriële omstandigheden en instrumenten voor sociale organisatie die daaruit voortkomen. Door middel van performatieve samenwerkingsmethoden zoals re-enactment technieken en improvisatie, probeert ze een verbinding te herstellen met de materiële geschiedenis en sociale verbeelding.\n\nPrins studeerde Beeldende Kunst aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam en de School of the Art Institute of Chicago, en ze heeft een masterdiploma in artistiek onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam, waar haar scriptie de kruispunten onderzocht van feministische, nieuwe materialistische methodologie en performatieve praktijken. Haar werk was onder meer te zien in Nieuw Dakota in Amsterdam, Hotel Maria Kapel in Hoorn, Kunsthuis SYB in Beetsterzwaag en The Roger Brown House in Chicago. Haar teksten zijn gepubliceerd in academische en minder-academische tijdschriften, boeken en zines, zoals Metropolis M, Snaky Zine, ANTENNAE en Platform Taak. Samen met Marta Pagliuca Pelacani is zij gastheer van de Artistic Research Knitting Circle aan de Universiteit van Amsterdam. Zij wordt ondersteund door het Mondriaan Fonds.
MARIE ISLE BOURLANGES (1983, Paris) is een interdisciplinaire kunstenaar gevestigd in Amsterdam, wiens praktijk tastbare, performatieve en geschreven materie combineert, binnen gezamenlijke en individuele trajecten. Met bijzondere aandacht voor vergankelijkheid en materialiteit onderzoekt Bourlanges de grenzen tussen het persoonlijke en het publieke, en hoe intimiteit collectief kan resoneren. Door een eco-feministische lens richt haar werk zich op het heroverwegen en verschuiven van de machtsdynamiek [tussen mensen en tussen soorten] en onderzoekt ze de ambivalentie van zorg.\n\nBourlanges studeerde af aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam en was artist in residence bij Atelier Holsboer in Parijs, 3bisF Contemporary Art Center (FR) en het European Ceramic Work Centre (NL). Ze ontving de Bewezen Talent Beurs van het Mondriaan Fonds, de artistieke onderzoeksbeurs van de Gerrit Rietveld Academie en heeft internationaal geëxposeerd bij instellingen als 3bisF Contemporary Art Center (FR) met Manifesta biënnale #13, Arti & Amicitiae (NL), Looiersgracht 60 (NL), Hotel Maria Kapel (NL), Forma Art gallery (CH), Kunsthalle Lottozero, (IT) en Koreaanse Keramiek Biënnale. Haar artistieke essays zijn onder meer gepubliceerd door Tubelight magazine, Robida magazine, Simulacrum magazine, P///AKT pool, Journal of Interior Architecture Research (EE) en Parking Lot. Sinds 2012 geeft ze les aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag en tot 2019 aan de Gerrit Rietveld Academie (NL).
BERGUR ANDERSON (1988, Reykjavíc) is een kunstenaar, componist en geluidsmaker die woont en werkt in Rotterdam. Hij werkt voornamelijk met geluid, performance en installatie en verwerkt de fictieve kwaliteiten van geluid in materiële, op tijd gebaseerde en gepubliceerde werken.\n\nBergur studeerde aan de afdeling Fine Arts van de Iceland University of the Arts in 2011 en nam deel aan het Masters Artistic Research programma aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag - waar hij in 2017 afstudeerde. Zijn recente publicaties zijn ‘Around the Songster’s Commune’, een cassette in beperkte oplage met sonische meditaties over middeleeuwse troubadourmethodologieën en -samenlevingen; ‘Night Time Transmissions’, een vinylplaat en het resultaat van onderzoek naar de wereld van polyfone vertellingen; en ‘Poems’, een in eigen beheer uitgebracht kunstenaarsboek gemaakt met Katrina Niebergal, waarin ze elkaars dagelijkse en toevallige rijmpjes verzamelden, gebundeld in een dubbelboek met spreektaalpoëzie.